De bel gaat. Samen staan ze voor de deur, onwennig. Ze hadden elkaar al een tijdje niet meer echt gesproken, buiten de noodzakelijke gesprekken voor het regelen van de scheiding en de omgangsregeling voor hun dochter. Ik leid ze naar mijn praktijkruimte en vraag ze samen op de bank plaats te nemen. Samen op de bank zitten, naast elkaar, een beetje ongemakkelijk? De intake volgt. Al snel blijkt dat de scheiding in een racetempo is geregeld. Een hectische periode waar beiden niet blij mee zijn. Ze hadden meer tijd willen nemen. En laat tijd, of beter gezegd, vertragen, nu juist een onderdeel van Emotionally Focused (Relation)Therapy zijn. Een mooi begin. We concluderen dat ze elkaar eigenlijk (nog) niet kunnen loslaten. We besluiten een traject in te gaan met als doel te onderzoeken of de scheiding een juiste beslissing was of niet. We starten het online-traject vanuit de SCHIP-aanpak, speciaal opgezet voor ex-partners, om opnieuw te verbinden maar nu als Partners in ouderschap. Na 6 sessies is wel duidelijk dat ze eigenlijk weer willen verbinden als partners en we gaan over op EFT. Emotionele gesprekken volgen. Gevoelens onder het gedrag worden uitgesproken en zijn eyeopeners voor de ander. Soms is het zo heftig dat de twijfel toeslaat: komen ze ooit weer tot elkaar? Ze besluiten naast de sessies elkaar weer vaker te gaan zien en dan leuke dingen samen te doen. Zo willen ze de zwaarte van de sessies compenseren en ook weer leuke momenten met elkaar beleven. En dan, v ier maanden en 8 sessies na de intake, sturen ze me op de dag dat we weer een afspraak hebben staan een foto van hen samen met een big smile op een terras met de tekst: “stel, we hebben een terrasje teveel gepakt… mogen we onze afspraak dan doorzetten naar twee weken hierna?” Wie had dat 4 maanden geleden kunnen denken! Ik schrijf terug dat ik mij geen betere therapie kan voorstellen. Elke relatie kent echter ups en downs. Zo verloopt het ook in relatietherapie. Het ene moment lijkt alles al in kannen en kruiken en het andere moment blijkt dat er nog een weg te gaan is. Is dat erg? Welnee. We hebben ook niet leren fietsen in 1 dag. Soms dacht je dat je het al kon en dan toch viel je nog een keer. Geeft niks. Opstaan en weer doorgaan. De emotie onder het gedrag blijven uitspreken is best lastig. Vaak willen we dat de ander automatisch weet wat je nodig hebt. "Dat snap je toch wel?!", denken (of soms zeggen) we dan. We hebben gewoonweg niet geleerd om te vragen om dat wat we nodig hebben, als het gaat om zaken als troost, waardering en een luisterend oor. Voor sommige mensen is het uitspreken van een zin die begint met "Ik wil" al een lastige. Want mag je wel zeggen wat jij wilt? Is dat niet onbeleefd? Plaats je jezelf dan niet teveel op de voorgrond? Of zelfs: Weet ik wel wat ik wil? Wat wil ik eigenlijk? En dat is waar het nu om draait. Zij wil eigenlijk alleen een arm om haar heen als ze ergens mee zit en samen stil zijn. Ze wil zo ontzettend graag intieme verbondenheid. Hij wil haar helpen door (goedbedoelde) adviezen te geven, waar zij niet op zit te wachten. Het maakt haar klein en dat voelt te kwetsbaar. Daardoor houdt ze liever haar mond en voelt zich eenzaam en alleen binnen de relatie. Hij voelt het zwijgen als verwijdering en wil juist dat ze zich openstelt voor hem. Ook hij vraagt om intieme verbondenheid. De gesloten houding roept bij hem wantrouwen op, hij voelt zich eenzaam en afgewezen en is angstig haar kwijt te raken. Soms confronteert hij haar, om haar te raken en de emoties op te roepen. In zijn ogen kun je bijvoorbeeld je niet prima voelen en het als een kans zien, als je werkgever net je contract niet heeft verlengd. Dan móet je je wel rot voelen! Zij voelt zich door zo'n opmerking als persoon afgewezen, in wie zij is: wat zij voelt en denkt wordt niet geaccepteerd. Ze sluit zich verder af. Een negatieve interactiecirkel. Hij wil als hij thuiskomt van een drukke werkdag even rust. Samen een glaasje drinken en even chillen. In een gezin met kleine kinderen valt dat niet altijd mee. En in plaats van te vertellen wat het met hem doet, te vragen om wat hij nodig heeft, gaat hij zich ergeren aan de situatie en gaat vermijdend gedrag vertonen. Dat gedrag vat zij op als afwijzing en ze voelt zich eenzaam. Ze doet pogingen om het samenzijn te herstellen, maar de onuitgesproken behoefte blijft in de weg staan. Hierdoor groeit zijn schuldgevoel wat zorgt voor een vlucht in verdovende middelen. Een negatieve interactiecirkel. Herkenbaar? Een relatie waarin je bouwt aan het vertrouwen is de perfecte plaats om te oefenen met het uitspreken wat je wilt, wat jij nodig hebt. Als je een arm om je heen nodig hebt en samen stil wilt zijn, spreek dat uit. Als dat is wat jij nodig hebt, zal je partner je dat graag willen geven. Of als jij even 10 minuten rust nodig hebt als je thuiskomt, spreek het uit, in plaats van direct mee te gaan in de hectiek van het gezin. Laat elkaar weten wat een situatie met je doet. Welk gevoel zit eronder? Dat maakt zoveel meer duidelijk. En krijg je wat je nodig hebt? Bedank je partner ervoor. Lukt het je partner de volgende keer vanuit zichzelf te geven wat je nodig hebt? Complimenteer!